Algemene Voorwaarden (model NOB)

Versie: 9 september 2009

Het Bestuur van de NOB adviseert de leden bij de advisering van hun cliënten gebruik te maken van algemene voorwaarden. Als service aan de leden heeft de NOB een model voor Algemene Voorwaarden ontwikkeld. Gebruik van dit model is niet verplicht. Gebruik van algemene voorwaarden volgens dit model of volgens een eigen aangepast model is volledig de eigen verantwoordelijkheid van het NOB-lid zelf. De NOB adviseert daarom haar leden tevens zelf juridisch advies in te winnen over de formulering, rechtsgevolgen en het gebruik van algemene voorwaarden. Indien leden van de NOB deel uitmaken van een (internationaal) netwerk wordt aanbevolen, in een aantal bepalingen verwijzingen naar dit netwerk op te nemen.

Deze algemene voorwaarden zijn ook in het Engels verkrijgbaar.

Algemene Voorwaarden (model NOB)

Versie: 9 september 2009

Artikel 1 – Algemeen
1.1 In deze algemene voorwaarden wordt verstaan onder:
a) Opdrachtgever: de partij die opdracht geeft;
Opdrachtnemer: ..………………………………………………………….…………..,
gevestigd te: ……………………………………………………………………………………..,
zijnde een ……………………………………………………………………………,
tevens handelend onder de naam …….……………………………………………………….;
c) Opdracht c.q. Overeenkomst: de overeenkomst van opdracht, waarbij Opdrachtnemer zich jegens Opdrachtgever verbindt om bepaalde werkzaamheden te verrichten;
Alle Opdrachten worden uitsluitend aanvaard en uitgevoerd door Opdrachtnemer, met terzijdestelling van de artikelen 7:404 en 7:407 lid 2 BW, ongeacht of Opdrachtgever de Opdracht uitdrukkelijk of stilzwijgend heeft verleend met het oog op uitvoering hiervan door een bepaalde persoon of bepaalde personen.
Alle bedingen in deze algemene voorwaarden zijn mede gemaakt ten behoeve van al degenen die voor Opdrachtnemer werkzaam zijn in het kader van de uitvoering van de Opdracht, waaronder begrepen ……………………………………………………………………….
..……………………………………………………………………………………………………………….
Zij kunnen jegens opdrachtgever hierop een beroep doen.

Artikel 2 – Toepasselijkheid
2.1 Deze algemene voorwaarden zijn van toepassing op alle Opdrachten c.q. Overeenkomsten tussen Opdrachtgever en Opdrachtnemer, respectievelijk hun rechtsopvolgers, alsmede op alle daaruit voortvloeiende en/of samenhangende overeenkomsten, alsmede op alle door Opdrachtnemer gedane aanbiedingen en/of offertes.
2.2 De toepasselijkheid van Algemene Voorwaarden van Opdrachtgever wordt door Opdrachtnemer uitdrukkelijk van de hand gewezen.
2.3 Van deze voorwaarden afwijkende bedingen zijn slechts van kracht indien en voorzover Opdrachtnemer deze uitdrukkelijk en schriftelijk aan Opdrachtgever heeft bevestigd.
Indien enig beding, deel uitmakend van deze algemene voorwaarden of van de overeenkomst, nietig zou zijn of vernietigd wordt, blijft de overeenkomst voor het overige zoveel mogelijk in stand en zal het betreffende beding in overleg tussen partijen onverwijld worden vervangen door een beding dat de strekking van het oorspronkelijke beding zoveel mogelijk benadert.

Artikel 3 – Totstandkoming van de Overeenkomst
De Overeenkomst komt tot stand op het moment dat de door Opdrachtnemer en Opdrachtgever ondertekende opdrachtbevestiging door Opdrachtnemer retour is ontvangen. De opdrachtbevestiging is gebaseerd op de ten tijde daarvan door Opdrachtgever aan Opdrachtnemer verstrekte informatie. De opdrachtbevestiging wordt geacht de Overeenkomst juist en volledig weer te geven.
Indien de Opdracht mondeling is verstrekt, dan wel indien de opdrachtbevestiging (nog) niet getekend retour is ontvangen, wordt de Opdracht geacht te zijn tot stand gekomen onder toepasselijkheid van deze algemene voorwaarden op het moment dat Opdrachtnemer op verzoek van Opdrachtgever met de uitvoering van de Opdracht is gestart.

Artikel 4 – Gegevens en informatie
4.1 Opdrachtgever is gehouden alle door Opdrachtnemer verlangde gegevens en informatie, alsmede de gegevens en informatie waarvan opdrachtgever redelijkerwijs kan weten dat Opdrachtnemer die nodig heeft voor de correcte uitvoering van de Opdracht, a) tijdig en b) in de door Opdrachtnemer gewenste vorm en c) op de door Opdrachtnemer gewenste wijze te verstrekken.
4.2 Opdrachtgever staat in voor de juistheid, volledigheid, betrouwbaarheid en rechtmatigheid van de door of namens hem aan Opdrachtnemer verstrekte gegevens en informatie, ook indien deze via derden worden verstrekt of van derden afkomstig zijn, tenzij uit de aard van de Opdracht anders voortvloeit.
4.3 Opdrachtgever is gehouden Opdrachtnemer onverwijld te informeren omtrent feiten en omstandigheden die in verband met de uitvoering van de Opdracht van belang kunnen zijn.
4.4 Opdrachtnemer heeft het recht om de uitvoering van de Opdracht op te schorten tot het moment dat Opdrachtgever aan de in het eerste, tweede en derde lid genoemde verplichtingen heeft voldaan.
4.5 Extra kosten, extra uren, alsmede de overige schade voor Opdrachtnemer, ontstaan doordat Opdrachtgever niet aan de in het eerste, tweede of derde lid genoemde verplichtingen heeft voldaan, komen voor rekening en risico van Opdrachtgever.
4.6 Op eerste verzoek van Opdrachtgever zal opdrachtnemer de originele, door Opdrachtgever verstrekte, bescheiden aan Opdrachtgever retourneren.
4.7 Opdrachtgever is verantwoordelijk voor de correcte naleving van de toepasselijke wet- en regelgeving op het gebied van de bescherming van persoonsgegevens, waaronder het aan Opdrachtnemer verstrekken en ter beschikking stellen van persoonsgegevens met betrekking tot zijn personeel, cliënten of derden, ook indien deze van derden afkomstig zijn of door derden in zijn opdracht worden verstrekt. Opdrachtnemer kan in verband met niet of niet correcte naleving door Opdrachtgever niet worden aangesproken.

Artikel 5 – Uitvoering van de Opdracht
5.1 Opdrachtnemer bepaalt de wijze waarop en door welke perso(o)n(en) de Opdracht wordt uitgevoerd, doch neemt daarbij de door Opdrachtgever kenbaar gemaakte wensen zoveel mogelijk in acht. Indien Opdrachtnemer bij de uitvoering van de Opdracht voor rekening van Opdrachtgever derden wenst in te schakelen, zal hij daartoe slechts overgaan met goedkeuring van Opdrachtgever.
5.2 Opdrachtnemer zal de werkzaamheden naar beste vermogen en als een zorgvuldig handelend beroepsbeoefenaar uitvoeren; Opdrachtnemer kan evenwel niet instaan voor het bereiken van enig beoogd resultaat.
De Opdracht wordt uitgevoerd met inachtneming van de toepasselijke (beroeps)regelgeving en hetgeen bij of krachtens de wet wordt geëist. Opdrachtgever verleent telkens en volledig medewerking aan de verplichtingen die hieruit voor Opdrachtnemer voortvloeien.
Opdrachtgever is ermee bekend dat Opdrachtnemer op grond van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft):
verplicht kan zijn om een onderzoek naar de identiteit van Opdrachtgever en/of cliënt te doen;
verplicht kan zijn om bepaalde transacties te melden aan de daarvoor van overheidswege ingestelde autoriteiten.
Onder (beroeps)regelgeving wordt in ieder geval verstaan het Reglement Beroepsuitoefening en de Bijzondere Gedragscode van De Nederlandse Orde van Belastingadviseurs (NOB).
Opdrachtnemer sluit iedere aansprakelijkheid uit voor schade die ontstaat ten gevolge van het voldoen door Opdrachtnemer aan de voor hem geldende wet- en (beroeps)regelgeving.
5.7 Opdrachtnemer houdt terzake van de Opdracht een werkdossier aan met daarin kopieën van relevante stukken, dat eigendom is van Opdrachtnemer.
Tijdens de uitvoering van de Opdracht zullen Opdrachtgever en Opdrachtnemer op verzoek van één van hen door middel van elektronische mail met elkaar kunnen communiceren. Opdrachtgever en Opdrachtnemer zijn jegens elkaar niet aansprakelijk voor schade die voortvloeit uit het gebruik van elektronische mail. Zowel Opdrachtgever als Opdrachtnemer zullen al hetgeen doen dat redelijkerwijs verwacht mag worden ter voorkoming van risico’s zoals het verspreiden van virussen en vervorming.
In geval van twijfel omtrent de inhoud en/of verzending van elektronische post zijn de data-uittreksels uit de computersystemen van Opdrachtnemer bepalend.

Artikel 6 –Termijnen
6.1 Termijnen waarbinnen werkzaamheden dienen te zijn voltooid zijn slechts fatale termijnen indien zulks schriftelijk is overeengekomen.
6.2 Indien Opdrachtgever een vooruitbetaling verschuldigd is of hij voor de uitvoering van de Opdracht benodigde gegevens en informatie ter beschikking dient te stellen, dan gaat de termijn waarbinnen de werkzaamheden dienen te worden afgerond niet eerder in dan dat de betaling geheel door Opdrachtnemer is ontvangen, respectievelijk de gegevens en informatie geheel aan Opdrachtnemer ter beschikking zijn gesteld.
6.3 De overeenkomst kan – tenzij vaststaat dat uitvoering blijvend onmogelijk is – door Opdrachtgever niet wegens termijnoverschrijding worden ontbonden, dan nadat Opdrachtgever, na ommekomst van de overeengekomen termijn, opdrachtnemer een redelijk termijn heeft aangezegd om de opdracht alsnog (geheel) uit te voeren en opdrachtnemer ook dan de opdracht niet of niet geheel uitvoert binnen de aangezegde termijn.

Artikel 7 – Opzegging
De Overeenkomst wordt aangegaan voor onbepaalde tijd, tenzij uit de inhoud, aard of strekking van de verleende Opdracht voortvloeit dat deze voor een bepaalde tijd is aangegaan.

7.2 Opdrachtgever en Opdrachtnemer kunnen de Overeenkomst te allen tijde (tussentijds) opzeggen met inachtneming van een redelijke opzegtermijn, tenzij de redelijkheid en billijkheid zich tegen beëindiging of beëindiging op een dergelijke termijn verzetten. De opzegging dient schriftelijk te worden meegedeeld aan de andere partij.
7.3 De Overeenkomst mag per aangetekende brief door zowel Opdrachtnemer als door Opdrachtgever (tussentijds) worden opgezegd zonder inachtneming van een opzegtermijn in het geval de andere partij niet in staat is om zijn schulden te voldoen of indien een curator, bewindvoerder of vereffenaar is benoemd, de andere partij een schuldsanering treft, of om enige andere reden zijn activiteiten staakt of indien de andere partij het ontstaan van een van de bovengenoemde omstandigheden bij de ene partij redelijkerwijs aannemelijk acht of indien er een situatie is ontstaan die onmiddellijke beëindiging rechtvaardigt in het belang van de opzeggende partij.
7.4 Opdrachtnemer behoudt in alle gevallen van (tussentijdse) opzegging aanspraak op betaling van de declaraties voor door haar tot dan toe verrichte werkzaamheden, waarbij aan de Opdrachtgever onder voorbehoud de voorlopige resultaten van de tot dan toe verrichte werkzaamheden ter beschikking zullen worden gesteld.
7.5 Indien tot (tussentijdse) opzegging is overgegaan door Opdrachtgever, heeft Opdrachtnemer recht op vergoeding van het aan zijn zijde ontstane en aannemelijk te maken bezettingsverlies, alsmede van additionele kosten die Opdrachtnemer redelijkerwijs heeft moeten maken of moet maken ten gevolge van de vroegtijdige beëindiging van de Overeenkomst (zoals onder meer kosten met betrekking tot eventuele onderaanneming), tenzij er feiten en omstandigheden aan de opzegging ten grondslag liggen die aan Opdrachtnemer zijn toe te rekenen.
7.6 Indien tot (tussentijdse) opzegging is overgegaan door Opdrachtnemer, heeft Opdrachtgever recht op medewerking van Opdrachtnemer bij overdracht van werkzaamheden aan derden, tenzij er feiten en omstandigheden aan die opzegging ten grondslag liggen die aan Opdrachtgever zijn toe te rekenen.
7.7 Voor zover de overdracht van de werkzaamheden voor Opdrachtnemer extra kosten met zich meebrengt, worden deze aan Opdrachtgever in rekening gebracht.
7.8 Bij beëindiging van de Overeenkomst dient ieder der partijen alle in haar bezit zijnde goederen, zaken en documenten die in eigendom toebehoren aan de andere partij onverwijld aan die andere partij ter hand te stellen.

Artikel 8 – Intellectuele vermogensrechten
8.1 Alle rechten met betrekking tot producten van de geest die Opdrachtnemer bij de uitvoering van de opdracht ontwikkelt of gebruikt, daaronder mede begrepen adviezen, werkwijzen, (model)contracten, systemen, systeem-ontwerpen en computerprogramma’s, komen toe aan Opdrachtnemer, voorzover deze niet reeds aan derden toekomen.
8.2 Behoudens de uitdrukkelijke voorafgaande schriftelijke toestemming van Opdrachtnemer is het Opdrachtgever niet toegestaan de producten van de geest of de vastlegging daarvan op gegevensdragers al dan niet tezamen met of door inschakeling van derden te verveelvoudigen, te openbaren of te exploiteren, onverminderd het bepaalde in Artikel 9.3.

Artikel 9 – Geheimhouding
9.1 Opdrachtnemer is verplicht de door of namens Opdrachtgever verschafte gegevens en informatie geheim te houden tegenover derden die niet bij de uitvoering van de opdracht zijn betrokken. Deze verplichting geldt niet voorzover op Opdrachtnemer een wettelijke of beroepsplicht rust tot openbaarmaking, waaronder begrepen de verplichtingen voortvloeiend uit de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (wwft) en andere nationale of internationale regelgeving met vergelijkbare strekking, of voor zover Opdrachtgever Opdrachtnemer van de geheimhoudingsplicht heeft ontheven.
9.2 Het eerste lid verhindert niet vertrouwelijk collegiaal overleg binnen de organisatie van Opdrachtnemer, voor zover Opdrachtnemer zulks voor een zorgvuldige uitvoering van de opdracht of ter zorgvuldige voldoening aan een wettelijke of beroepsplicht noodzakelijk acht.
9.3 Opdrachtnemer is, indien hij voor zichzelf optreedt in een tucht-, civiele-, arbitrale-, bestuursrechtelijke- of strafprocedure, gerechtigd de gegevens en informatie waarvan hij bij de uitvoering van de opdracht kennis heeft genomen aan te wenden voorzover deze naar zijn redelijk oordeel van belang kunnen zijn.
9.4 Behoudens de uitdrukkelijke voorafgaande schriftelijke toestemming van Opdrachtnemer is het Opdrachtgever niet toegestaan de inhoud van adviezen, opinies of andere al dan niet schriftelijke uitingen van Opdrachtnemer openbaar te maken of anderszins aan derden ter beschikking te stellen, behoudens voorzover dit rechtstreeks uit de overeenkomst voortvloeit, geschiedt ter inwinning van een deskundig oordeel omtrent de desbetreffende werkzaamheden van Opdrachtnemer, op Opdrachtgever een wettelijke of beroepsplicht tot openbaarmaking rust, of indien Opdrachtgever voor zichzelf optreedt in een tucht-, civiele-, arbitrale-, bestuursrechtelijke- of strafprocedure.
9.5 Opdrachtnemer is gerechtigd tot het vermelden van de naam van Opdrachtgever en het in hoofdlijnen vermelden van de verrichte werkzaamheden aan (commerciële) relaties van Opdrachtnemer ter indicatie van de ervaring van Opdrachtgever.

Artikel 10 – Persoonsgegevens
10.1 In het kader van een opdracht verstrekt door Opdrachtgever aan Opdrachtnemer of in het kader van het voldoen aan wettelijke verplichtingen rustende op Opdrachtnemer, kan Opdrachtnemer persoonsgegevens betreffende Opdrachtgever en/of personen verbonden aan of werkzaam bij/voor- Opdrachtgever verwerken.
10.2 In verband met de optimalisering van zijn dienstverlening aan Opdrachtgever alsmede in verband met het kunnen benaderen van Opdrachtgever en/of personen werkzaam bij/voor Opdrachtgever met informatie en met diensten van Opdrachtnemer en derden, kan Opdrachtnemer persoonsgegevens verwerken.
10.3 Verwerking van persoonsgegevens door Opdrachtnemer in het kader van de activiteiten zoals het eerste en tweede lid vermeld, vindt plaats conform toepasselijke wet- en regelgeving op het gebied van de bescherming van persoonsgegevens.

Artikel 11 – Honorarium
Opdrachtgever is aan Opdrachtnemer een honorarium alsmede vergoeding van gemaakte kosten verschuldigd overeenkomstig de bij Opdrachtnemer gebruikelijke tarieven, berekeningsmethodieken en werkwijzen.
Opdrachtnemer heeft het recht een voorschot te vragen aan Opdrachtgever.
11.3 Indien na de totstandkoming van de Overeenkomst, maar voordat de Opdracht geheel is uitgevoerd, tariefbepalende factoren zoals bijvoorbeeld lonen en/of prijzen een wijziging ondergaan, is Opdrachtnemer gerechtigd het eerder overeengekomen tarief dienovereenkomstig aan te passen.
11.4 Alle tarieven zijn exclusief omzetbelasting en andere heffingen welke van overheidswege worden opgelegd.

Artikel 12 – Betaling
12.1 Betaling dient zonder enige aftrek, korting of verrekening in Nederlandse valuta te geschieden door storting of overmaking op de op de factuur aangegeven bankrekening binnen veertien dagen na factuurdatum. De dag van betaling is de dag van bijschrijving van het verschuldigde op de rekening van Opdrachtnemer. Bezwaren tegen de hoogte van de factuur schorten de betalingsverplichting van de Opdrachtgever niet op.
12.2 Indien Opdrachtgever niet binnen de in het eerste lid genoemde termijn, dan wel een andere tussen partijen overeengekomen termijn heeft betaald, is Opdrachtgever van rechtswege in verzuim en is Opdrachtnemer gerechtigd vanaf dat moment de wettelijke rente in rekening te brengen.
Indien Opdrachtgever niet binnen de in het eerste lid genoemde termijn heeft betaald, is Opdrachtgever gehouden tot vergoeding van alle door Opdrachtnemer gemaakte buitengerechtelijke en gerechtelijke (incasso)kosten, ook voorzover deze kosten de eventuele rechterlijke proceskostenveroordeling overtreffen, tenzij Opdrachtnemer als verliezende partij in de kosten wordt veroordeeld.
In geval van een gezamenlijk gegeven Opdracht zijn Opdrachtgevers, voor zover de opdracht ten behoeve van de gezamenlijke Opdrachtgevers is uitgevoerd, hoofdelijk aansprakelijk voor de betaling van het factuurbedrag en de verschuldigde rente en kosten.
12.5 Opdrachtnemer behoudt zich het recht voor om – ook tijdens de uitvoering van een opdracht, indien de financiële positie of het betalingsgedrag van Opdrachtgever daartoe naar het oordeel van Opdrachtnemer aanleiding geeft – van Opdrachtgever gehele of gedeeltelijke vooruitbetaling en/of het stellen van zekerheid te verlangen, bij gebreke waarvan Opdrachtnemer gerechtigd is de nakoming van zijn verplichtingen op te schorten.

Artikel 13 – Reclames
13.1 Een reclame met betrekking tot verrichte werkzaamheden of het factuurbedrag dient op straffe van verval van alle aanspraken binnen 30 dagen na de verzenddatum van de stukken of informatie waarover Opdrachtgever reclameert, dan wel, indien Opdrachtgever aantoont dat hij het gebrek redelijkerwijs niet eerder kon ontdekken, binnen 30 dagen na de ontdekking van het gebrek, schriftelijk aan Opdrachtnemer te worden kenbaar gemaakt.
13.2 Een reclame schort de betalingsverplichting van Opdrachtgever niet op, behoudens voorzover Opdrachtnemer aan Opdrachtgever te kennen heeft gegeven dat hij de reclame gegrond acht.
13.3 In geval van een terecht uitgebrachte reclame heeft Opdrachtnemer de keuze tussen aanpassing van het in rekening gebrachte honorarium, het kosteloos verbeteren of opnieuw verrichten van de desbetreffende werkzaamheden of het geheel of gedeeltelijk niet (meer) uitvoeren van de opdracht tegen een restitutie van door Opdrachtgever reeds betaald honorarium naar evenredigheid.

Artikel 14 – Aansprakelijkheid
Opdrachtnemer is jegens Opdrachtgever uitsluitend aansprakelijk voor een tekortkoming in de uitvoering van de opdracht voorzover de tekortkoming bestaat in het niet in acht nemen van de zorgvuldigheid en deskundigheid waarop bij de uitvoering van de opdracht mag worden vertrouwd.
De aansprakelijkheid van Opdrachtnemer voor een tekortkoming in de uitvoering van de opdracht alsmede voor een onrechtmatige daad veroorzaakt door Opdrachtnemer is beperkt tot driemaal het bedrag dat Opdrachtgever naar de maatstaf van het bepaalde in artikel 10 als honorarium (exclusief omzetbelasting) aan Opdrachtnemer heeft betaald en/of nog verschuldigd is terzake van de werkzaamheden waarop de schadeveroorzakende gebeurtenis betrekking heeft of waarmede deze verband houdt, met een maximum van driehonderdduizend euro (€ 300.000,-).
De in het voorgaande lid vermelde beperking van de aansprakelijkheid geldt niet voorzover de schade het gevolg is van opzet of grove schuld van Opdrachtnemer.
Opdrachtnemer is evenwel niet aansprakelijk voor:
– bij Opdrachtgever of derden ontstane schade die het gevolg is van de verstrekking van onjuiste of onvolledige gegevens of informatie door Opdrachtgever aan Opdrachtnemer of anderszins het gevolg is van een handelen of nalaten van Opdrachtgever;
– bij Opdrachtgever of derden ontstane schade die het gevolg is van een handelen of nalaten van hulppersonen, die door Opdrachtgever dan wel Opdrachtnemer ingeschakeld zijn (werknemers van Opdrachtnemer daaronder niet begrepen), ook indien deze werkzaam zijn bij een met Opdrachtnemer verbonden organisatie;
– bij Opdrachtgever of derden ontstane bedrijfs-, indirecte- of gevolgschade.
14.5 Een vordering tot vergoeding van schade dient uiterlijk binnen twaalf maanden nadat Opdrachtgever de schade heeft ontdekt of redelijkerwijze had kunnen ontdekken bij Opdrachtnemer te zijn ingediend, bij gebreke waarvan het recht op schadevergoeding vervalt.
14.6 Opdrachtgever is gehouden Opdrachtnemer schadeloos te houden en te vrijwaren voor alle aanspraken van derden – daaronder mede begrepen aandeelhouders, bestuurders, commissarissen en personeel van Opdrachtgever alsmede gelieerde rechtspersonen en ondernemingen en anderen die bij de organisatie van Opdrachtgever betrokken zijn – die voortvloeien uit of verband houden met de werkzaamheden van Opdrachtnemer ten behoeve van Opdrachtgever, behoudens voorzover deze aanspraken het gevolg zijn van opzet of grove schuld van Opdrachtnemer.

Artikel 15-Vervaltermijn
Voorzover in deze algemene voorwaarden niet anders is bepaald, vervallen vorderingsrechten van Opdrachtgever uit welken hoofde ook jegens Opdrachtnemer in verband met het verrichten van werkzaamheden door Opdrachtnemer in ieder geval na één jaar na het moment waarop Opdrachtgever bekend werd of redelijkerwijs bekend kon zijn met het bestaan van deze rechten.

Artikel 16 – Rechts- en forumkeuze
16.1 Op alle overeenkomsten tussen Opdrachtgever en Opdrachtnemer is uitsluitend het Nederlands recht van toepassing.
Tenzij partijen uitdrukkelijk schriftelijk anders overeenkomen, worden alle geschillen die verband houden met Overeenkomsten tussen Opdrachtgever en Opdrachtnemer voorgelegd aan de bevoegde rechter in de plaats waar Opdrachtnemer gevestigd is.
In afwijking van het voorgaande lid kunnen Opdrachtgever en Opdrachtnemer kiezen voor een andere wijze van geschillenbeslechting

Toelichting Algemene Voorwaarden (model NOB)

I Inleiding

In het onderstaande treft u een toelichting aan inzake een aantal bepalingen van de algemene voorwaarden. Deze toelichting wordt voorafgegaan door enkele opmerkingen met betrekking tot de wijze van hantering van de voorwaarden.

II Hantering van algemene voorwaarden

Algemeen

De regeling met betrekking tot algemene voorwaarden is neergelegd in de artikelen 231 t/m 247 van boek 6 van het Burgerlijk Wetboek en bevat dwingend recht. Zij richt zich met name op algemene voorwaarden die door ondernemers worden gehanteerd bij overeenkomsten met consumenten (natuurlijke personen die niet handelen in de uitoefening van een beroep op bedrijf) en ‘kleine ondernemingen’ (bedrijven die niet verplicht zijn tot openbaarmaking van de jaarrekening ofwel nimmer tot publicatie overgaan en minder dan 50 werknemers tellen). Deze wederpartijen kunnen een beroep doen op de vernietigingsgronden zoals weergegeven in de regeling (art. 6:233 en 234 BW).

Is de opdrachtgever van de adviseur een onderneming die niet geldt als ‘kleine ondernemer’ in voornoemde zin, dan kan deze in beginsel jegens de adviseur geen rechtstreeks beroep doen op deze vernietigingsgronden.

De vernietigingsgronden

Vernietigingsgronden als hiervoor bedoeld zijn aanwezig indien (art. 6:233 BW):
a een beding opgenomen in de algemene voorwaarden, gelet op de aard en de overige inhoud van de overeenkomst, de wijze waarop de voorwaarden tot stand zijn gekomen, de wederzijds kenbare belangen van partijen en de overige omstandigheden van het geval onredelijk bezwarend is voor de wederpartij; of
b degene die de algemene voorwaarden hanteert geen redelijke mogelijkheid aan de wederpartij heeft geboden kennis te nemen van die algemene voorwaarden.

Ad a Zwarte en grijze lijst

Een uitwerking van het begrip ‘onredelijk bezwarend’ vindt men in de zogenaamde ‘zwarte en grijze lijst’. De reikwijdte van deze lijsten is in beginsel beperkt tot overeenkomsten met consumenten, doch volgens de wetgever kunnen de bepalingen ook een zekere normerende werking uitoefenen bij toetsing van transacties tussen ondernemers.
Indien een beding voorkomt op de ‘zwarte lijst’ (art. 6:236 BW) wordt het als onredelijk bezwarend aangemerkt: tegenbewijs is niet mogelijk. Een beding wordt vermoed onredelijk bezwarend te zijn indien het voorkomt op de ‘grijze lijst’ (art. 6:237 BW). Dit vermoeden kan door de gebruiker van de voorwaarden worden weerlegd.

Ad b Informatieplicht

Bij overeenkomsten met in Nederland gevestigde opdrachtgevers dient de adviseur rekening te houden met de zogenaamde ‘informatieplicht’, hetgeen inhoudt dat aan consumenten en ‘kleine ondernemers’ (zie hierboven) de gelegenheid dient te worden geboden om van de inhoud van algemene voorwaarden kennis te nemen alvorens deze worden aanvaard. De informatieplicht geldt in beginsel niet ten aanzien van grotere wederpartijen.

Indien de adviseur de opdrachtgever geen redelijke mogelijkheid heeft geboden om van de inhoud van de algemene voorwaarden van de adviseur kennis te nemen en de opdrachtgever is een consument of ‘kleine ondernemer’, dan kan deze de voorwaarden op deze grond eenvoudig vernietigen door een buitengerechtelijke verklaring (art. 6:233 sub b BW).
Omdat het in de praktijk voor de adviseur in veel gevallen niet mogelijk is om snel vast te stellen of een opdrachtgever al dan niet een ‘kleine ondernemer’ is, verdient het voorkeur om de informatieplicht ten aanzien van alle opdrachtgevers na te leven.

Hoofdregel: terhandstelling

De algemene voorwaarden dienen vóór of bij het sluiten van de overeenkomst aan de wederpartij ter hand te worden gesteld (art. 6:234 lid 1 BW). Om er zeker van te zijn dat de opdrachtgever geen mogelijkheid wordt onthouden kennis te nemen van de algemene voorwaarden dient verwijzing in een vroeg stadium te geschieden, bijvoorbeeld door overhandiging van de voorwaarden tijdens een intake-gesprek of toezending bij de offerte of aanbiedingsbrief.

De voorwaarden kunnen op de achterzijde van het offerte- of briefpapier worden afgedrukt, in welk geval de voorzijde een duidelijke verwijzing naar deze voorwaarden dient te vermelden. Deponering (zie hierna) is dan niet noodzakelijk, maar ook niet overbodig. Het afdrukken van de voorwaarden op de achterzijde van de declaratie is af te raden omdat de voorwaarden dan ter hand worden gesteld ná het sluiten van de overeenkomst. Overigens heeft de Hoge Raad bepaald dat aan een dergelijke verwijzing wel werking kan toekomen indien sprake is van een aantal opvolgende opdrachten. Verwijzing op de declaratie als aanvulling op een toepasselijkverklaring elders is uiteraard niet bezwaarlijk.

Een zinsnede voor toepasselijkverklaring van algemene voorwaarden, bijvoorbeeld afgedrukt op het briefpapier van de adviseur, kan als volgt luiden:

“De algemene voorwaarden van (adviseur) zijn van toepassing op alle door (adviseur) gedane aanbiedingen en op alle met (adviseur) gesloten overeenkomsten”.

Uitzondering: deponering

Indien het voor de adviseur redelijkerwijs niet mogelijk is de voorwaarden vóór of bij het sluiten van de overeenkomst aan de opdrachtgever ter hand te stellen (bijvoorbeeld omdat de voorwaarden bijzonder omvangrijk zijn) kan men deze op het eigen kantoor ter inzage leggen, dan wel deponeren bij de Kamer van Koophandel en Fabrieken of bij een griffie van een gerecht. Wel dient dan voorafgaande aan de totstandkoming van elke overeenkomst de toepasselijkheid van de desbetreffende voorwaarden alsmede de plaats van inzage of deponering te worden aangegeven. Dit kan o.m. op het briefpapier geschieden. Tevens dient te worden vermeld dat de voorwaarden op verzoek van de opdrachtgever kosteloos zullen worden toegezonden. Overigens mag niet snel worden aangenomen dat terhandstelling redelijkerwijs niet mogelijk is.

Wederzijdse verwijzing

In het rechtsverkeer kan het voorkomen dat zowel de adviseur als de opdrachtgever verwijzen naar de toepasselijkheid van hun eigen algemene voorwaarden. In beginsel zijn de voorwaarden naar welke in eerste instantie is verwezen van toepassing op de betreffende overeenkomst, tenzij de wederpartij de toepasselijkheid van de voorwaarden uitdrukkelijk van de hand wijst. Een afwijzing door middel van een enkele verwijzing naar de eigen algemene voorwaarden of door een voorgedrukte standaardzin in deze voorwaarden leidt vermoedelijk niet tot het beoogde resultaat. Indien de opdrachtgever de voorwaarden van de adviseur uitdrukkelijk van de hand wijst en daarnaast verwijst naar de toepasselijkheid van zijn eigen algemene voorwaarden zullen deze gelden, tenzij de adviseur daartegen onverwijld bezwaar maakt. Ook hier geldt het vereiste dat deze afwijzing uitdrukkelijk dient te geschieden.

Internationale aspecten

Opgemerkt wordt dat op overeenkomsten tussen partijen die handelen in de uitoefening van een beroep of bedrijf en die niet beide in Nederland gevestigd zijn de bovenomschreven regeling met betrekking tot algemene voorwaarden volgens de wet niet van toepassing is, ongeacht het recht dat de overeenkomst beheerst. Het is evenwel mogelijk dat bij geschillen van internationale aard toch invloed uitgaat van (bepalingen van) de regeling, zoals de regels inzake de informatieplicht.

Het oordeel of en in hoeverre algemene voorwaarden in deze gevallen van kracht zijn is uiteraard mede afhankelijk van het rechtsstelsel dat de rechter op de rechtsverhouding tussen partijen van toepassing acht. In bepaalde landen wordt de eis gesteld dat de verwijzing door een partij naar eigen algemene voorwaarden in een voor de wederpartij redelijkerwijs begrijpelijke taal wordt gesteld, en soms geldt dit ook voor de voorwaarden zelf. Het is daarom aan te raden om bij internationale transacties zorg te dragen voor aanpassing van de verwijzing en vertaling van de voorwaarden. In veel gevallen zal kunnen worden volstaan met een verwijzing en voorwaarden gesteld in de Engelse taal. Ook hier is het raadzaam om zorg te dragen voor toezending van de algemene voorwaarden voorafgaande aan de totstandkoming van de overeenkomst.

III Toelichting op enkele artikelen

Artikel 1.2
Art. 7:404 BW bepaalt dat ingeval de opdracht is verleend met het oog op een specifieke persoon, deze in beginsel gehouden is de opdracht zelf te verrichten. Art. 7:407 lid 2 BW bepaalt dat indien twee of meer personen een opdracht hebben ontvangen, ieder van hen jegens de opdrachtgever hoofdelijk verbonden is. In artikel 1.2 wordt bedoelde hoofdelijke verbondenheid uitgesloten; alleen de opdrachtnemer -in de meeste gevallen een maatschap- is contractspartij en mitsdien gehouden tot uitvoering van de opdracht, waarbij hij vrij is te bepalen welke perso(o)n(en) de opdracht uitvoeren. Zie ook art.5.1.

Artikel 1.3
Algemene voorwaarden gelden in beginsel slechts tussen contractspartijen. Doel van deze bepaling is bescherming van de vermelde (rechts)personen -die geen partij bij de overeenkomst zijn- tegen aanspraken van de cliënt uit hoofde van onrechtmatige daad.

Artikel 2.1
Zie paragraaf II (‘Hantering ….’) onder: Algemeen.

Artikel 2.2 en 2.3
Idem, onder: Wederzijdse verwijzing.

Artikel 4.1
De bepaling creëert o.m. een opschortingsrecht voor de opdrachtnemer indien de bedoelde gegevens en informatie niet of niet tijdig zijn/is verstrekt.

Artikel 5.1
De bepaling voorkomt dat de cliënt de opdrachtnemer kan verplichten om de opdracht door een specifieke persoon te laten verrichten. Uiteraard kunnen partijen hiervan desgewenst contractueel afwijken.

Artikel 5.2
Ingevolge dit artikel wordt de opdracht gekwalificeerd als een inspanningsverbintenis. Bij een inspanningsverbintens verbindt opdrachtnemer zich in te spannen voor het bereiken van een beoogd resultaat. Er is eerst sprake van een tekortkoming indien opdrachtnemer zich niet voldoende heeft ingespannen om het resultaat te bereiken; het al dan niet behalen van het beoogde resultaat is daarvoor in beginsel niet relevant.

Artikel 6.1
Een ‘fatale termijn’ impliceert dat een schuldenaar door het enkele verstrijken daarvan in verzuim raakt, althans indien de door hem verschuldigde prestatie uitblijft. Volgens de wet (art. 6:83 BW) is in beginsel elke overeengekomen termijn fataal, tenzij (o.a.). door partijen anders is overeengekomen. Artikel 6.1 stelt vast dat met de cliënt overeengekomen termijnen in beginsel juist niet fataal zijn tenzij zulks schriftelijk is overeengekomen.

Artikel 6.3
Indien opdrachtnemer in verzuim is -bijvoorbeeld na het verstrijken van een op grond van artikel 6.1 afgesproken fatale termijn of door een andere oorzaak- is de cliënt in
beginsel gerechtigd om de overeenkomst te ontbinden. In dit artikel wordt van dit beginsel afgeweken en krijgt de opdrachtnemer een ‘herkansing’ alvorens de cliënt van zijn ontbindingsbevoegdheid gebruik kan maken.

Artikel 9.3
Door opneming van de zinsnede “redelijk oordeel” dient een zekere objectivering plaats te vinden en mag niet zonder meer informatie door opdrachtnemer worden geopenbaard.

Artikel 9.4
Er zij op gewezen dat het vereiste van het “redelijk oordeel” (zie artikel 9.2) hier niet is opgenomen.

Artikel 12.2
Een gevolg van de niet-tijdige betaling van een factuur is het door cliënt verschuldigd worden van wettelijke rente over het openstaande bedrag met ingang van de datum waarop het verzuim is ingetreden (art. 6:119 BW).

Artikel 12.5
Het verzoeken om een voorschot voorafgaande aan de opdracht is te allen tijde toegestaan (artikel 11.2). Nadien kan een (aanvullend) voorschot alleen op grond van de financiële positie of het betalingsgedrag van de cliënt worden gevraagd.

Artikel 13.1
De vermelde termijn is een nadere invulling van art. 6:89 BW, dat bepaalt dat de schuldeiser binnen ‘bekwame tijd’ nadat hij het gebrek heeft ontdekt of redelijkerwijze had moeten ontdekken bij de schuldenaar dient te protesteren.

Artikel 14.4
De aansprakelijkheidsbeperking als vermeld onder het tweede gedachtenstreepje wijkt af van de wettelijke regeling op grond waarvan in beginsel een schuldenaar aansprakelijk is voor gedragingen van door hem ingeschakelde hulppersonen (art. 6:76 BW, zie ook art. 6:171 BW).

Artikel 14.5 / 15
De vermelde termijnen impliceren een verkorting van de wettelijke verjaringstermijnen (art. 3:306 e.v. BW); voor de meeste vorderingen bedraagt de wettelijke verjaringstermijn vijf jaar. Het indienen van een (rechts)vordering dient overigens te worden onderscheiden van de melding van eventuele tekortkomingen (reclames), zie art. 13.

Artikel 16.1
In deze bepaling wordt het Nederlandse recht uitdrukkelijk van toepassing verklaard. Dit is aan te bevelen met het oog op buitenlandse cliënten.

Artikel 16.2
Hier wordt bedongen dat geschillen worden voorgelegd aan de bevoegde rechter in de vestigingsplaats van opdrachtnemer. Er dient echter rekening mee te worden gehouden dat dit beding mogelijk geen gevolg heeft bij kantonzaken en in het geval de Opdrachtgever een consument is. Ingevolge artikel 101 en 108 lid 2 van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering heeft een forumkeuze in een overeenkomst geen gevolg wanneer het gaat om vorderingen van ten hoogste (thans) € 5.000,- of om zaken betreffende een overeenkomst tussen een professionele partij en een consument, tenzij:
– partijen de afspraak over de forumkeuze na het ontstaan van het geschil hebben gemaakt.
– de consument zich tot de gekozen rechter wendt.